Obductie

Een onverwacht overlijden kan zorgen voor angst en onzekerheid bij de nabestaanden. Onbeantwoorde vragen rondom het overlijden van een dierbare kunnen een gezond rouwproces in de weg staan. Een obductie – ook wel een autopsie of een sectie genoemd – kan dezevragen bij de achterblijvers wegnemen.

Wat is obductie

Obductie is het onderzoek dat een patholoog na het overlijden op een lichaam kan verrichten. Het onderzoek bestaat uit een uitwendig en een inwendig onderzoek. Alle organen worden uit het lichaam gehaald en bestudeerd. Er wordt ook kleine stukjes weefsel en bloed verwijderd zodat deze onder een microscoop op celniveau onderzocht kunnen worden. De patholoog rapporteert zijn conclusies in een sectierapport.

Na de obductie

Net als na een operatie, wordt het lichaam na een obductie zorgvuldig gesloten. Het is wel mogelijk dat niet alle organen worden teruggeplaatst omdat deze nader onderzoek behoeven. Hier is van buitenaf echter niets van te zien. Het lichaam kan worden opgebaard volgens de geldende normen. Indien er geen sprake is van een strafrechtelijk onderzoek, kan het lichaam met slechts enkele dagen vertraging begraven of gecremeerd worden. Bij een strafrechtelijk onderzoek beslist de officier van justitie wanneer het lichaam wordt vrijgegeven aan de nabestaanden.

Redenen voor obductie

Er zijn verschillende redenen om het lichaam van een overledene te onderzoeken. De meest voorkomende reden is het achterhalen van de doodsoorzaak. Bij het vermoeden van een niet-natuurlijke dood, een ongeluk of een onverwacht overlijden is een obductie de enige manier om de doodsoorzaak en de toedracht te achterhalen. Bij een onverwacht overlijden kan een obductie belangrijk zijn om erfelijke aandoeningen te achterhalen. Op die manier kunnen nabestaanden met dezelfde ziekte wellicht tijdig behandeld worden. Tot slot vindt er obductie plaats voor wetenschappelijke en onderwijsgerelateerde doeleinden.

Obductie met toestemming

De arts vraagt de nabestaanden om toestemming wanneer zij het lichaam willen onderzoeken. In sommige gevallen kan een obductie belangrijke gevolgen hebben voor de nabestaanden. U kunt toestemming geven voor een volledige obductie of een gedeeltelijke obductie. U mag een obductie ook weigeren. Als de overledene in zijn wilsbeschikking heeft vastgelegd nadrukkelijk geen obductie te willen, dan kunt u als nabestaande geen obductie aanvragen. De wens van de overledene moet in dat geval gerespecteerd worden.

Obductie zonder toestemming

In sommige situaties hebben de overledene en de nabestaanden geen zeggenschap over wat er met het lichaam gebeurt. Als er sprake is van een niet-natuurlijke dood, een ongeluk of mogelijk medisch falen, kan de officier van justitie besluiten tot een obductie. De toestemming van de nabestaanden is niet nodig wanneer er sprake is van een strafrechtelijk onderzoek.

Wie betaalt obductie?

De obductie kost maximaal duizend euro, dit is de som van de kosten van het vervoer, het bewaren van het lichaam en de werkzaamheden van de patholoog. Wanneer iemand in het ziekenhuis komt te overlijden, vallen deze kosten onder het liggeld. Als iemand buiten het ziekenhuis sterft, worden de kosten verhaald op de nabestaanden. De ziektekostenverzekeraar vergoedt deze kosten niet, de verzekering wordt immers door overlijden ontbonden. De uitvaartverzekeraar vergoedt deze kosten ook niet vanzelfsprekend. Het is bij een kostenpolis wel mogelijk om de kosten vanuit de uitgekeerde geldsom te betalen, mits deze toereikend is.