Islamitische uitvaart
In Nederland wonen naar schatting bijna 1 miljoen moslims. Het merendeel (driekwart) van de moslimgemeenschap komt oorspronkelijk uit Marokko of Turkije. Een kwart van de Nederlandse moslims is afkomstig uit Suriname, Afghanistan, Pakistan, Iran, Irak, Indonesië, Somalië, Soedan, Egypte, Tunesië, Bosnië en Palestina. Er zijn ook autochtone Nederlanders die zich tot de Islam hebben bekeerd, maar deze groep vormt een minderheid. Moslims van de eerste generatie verkiezen vaak een begrafenis in het thuisland, jonge moslims kiezen steeds vaker voor een begrafenis op een Islamitische begraafplaats in Nederland.
De kern van de Islam
Moslims geloven in één God (Allah) en in Mohammed, zijn profeet. Islam betekent letterlijk onderwerping, moslims onderwerpen zich aan Allah. Het heilige schrift van de moslims is de Koran, hierin staan ook alle leefregels waar zij zich aan moeten houden. Een moslim die goed leeft kan na zijn dood uitkijken naar een plek in het paradijs. De Islam kent vijf belangrijke aspecten van het geloof, namelijk:
- De geloofsbelijdenis: Ik geloof in Allah met Mohammed als Zijn dienaar
- Een moslim bidt 5 keer per dag
- Een moslim geeft geld aan de armen
- Een moslim vast tijdens de ramadan
- 5. Een moslim maakt minstens één keer een bedevaart naar Mekka
Binnen de Islam zijn twee stromingen te onderscheiden: de Soennieten en de Sjiieten. De Soennieten vormen met zo’n 85% van de wereldwijde moslimgemeenschap de meerderheid.
Islamitische visie op de dood
Volgens moslims is de dood de wil van Allah en moet de mens zich daar naar schikken. Moslims geloven dat het lichaam en de ziel na de dood worden gescheiden. De ziel wordt door engelen naar een tussenwereld gebracht. Daar verblijft de ziel tot de wederopstanding van het lichaam op aarde. Op de dag des oordeels zal de ziel terugkeren in het lichaam en zal de mens worden berecht door Allah. De mens wordt naar de hemel of de hel gestuurd, afhankelijk van het leven dat hij geleid heeft.
Stervenbegeleiding
Het begeleiden van de stervende in de laatste levensfase wordt door moslims gezien als taak van de hele gemeenschap, en niet alleen van de naaste familie. Het bezoeken van een stervende wordt bovendien gezien als een heilige plicht waarmee men zegeningen kan verdienen. De stervende wordt met het gezicht naar Mekka op de rechterzij gelegd. Het is de taak van de bezoekers om samen te bidden en de stervende te bemoedigen zodat hij zich niet op het laatste moment zal laten verleiden door Satan. Er wordt ook voldoende water aangeboden zodat hij geen dorst zal krijgen. Het is belangrijk dat een stervende letterlijk en geestelijk schuldenvrij is. Een imam kan daarbij soelaas bieden. Euthanasie en palliatieve sedatie zijn binnen de Islam verboden.
Na het overlijden
Het lichaam van de overledene wordt ritueel gewassen door de familie of andere leden van de moslimgemeenschap. Een rituele wassing bestaat uit een wassing met lauw water, daarna een wassing met een olijfblad en tot slot een wassing met kamfer. Vervolgens wordt de overledene besprenkeld met rozenolie. Het lichaam wordt in een kafan gewikkeld, een witte doek van katoen. Het haar van de vrouw wordt volledig aan het zicht onttrokken. De wassing wordt uitgevoerd door personen van hetzelfde geslacht als de overledene. Na de rituele wassing wordt er gebeden voor de overledene en alle andere moslims die hem zijn voorgegaan.
Dodengebed
Na de rituele wassing komt men als gemeenschap samen om het dodengebed te bidden. Het dodengebed (Salat-ul-Djanazah) mag alleen gebeden worden door moslims die rein zijn volgens de religieuze voorschriften. Het dodengebed kan plaatsvinden in de moskee of in de aula van het uitvaartcentrum.
Begrafenis binnen 24 uur
Een moslim begraaft zijn doden bij voorkeur binnen 24 uur na overlijden. Moslims geloven namelijk dat de overledene lijdt zolang het lichaam boven de grond bewaard wordt. In Nederland is dit vanuit de Wet op de Lijkbezorging officieel niet mogelijk. Het komt echter steeds vaker voor dat men hiervoor een ontheffing aanvraagt bij de burgemeester. Met een ontheffing kan de begrafenis binnen 24 uur op een Islamitische begraafplaats in Nederland plaatsvinden. Veel moslims van de eerste generatie kiezen voor een begrafenis in het thuisland. Men kiest hier ook vaak voor omdat de eeuwige grafrust in Nederland niet gegarandeerd kan worden. De nabestaanden laten het lichaam van de overledene dan zo spoedig mogelijk naar het thuisland overbrengen.
De Islamitische uitvaart
Moslims worden traditioneel zonder kist begraven, maar tegenwoordig wordt er wel vaak voor een kist gekozen. Het is belangrijk dat de overledene op zijn zij in de kist kan worden gelegd. Hij dient namelijk op de rechterzijde met het gezicht naar Mekka begraven te worden. De overledene wordt door verschillende dragers uit de gemeenschap naar de laatste rustplaats gebracht. Op het lichaam of de kist ligt een kleed met de naam Allah. Het lichaam wordt enkel bedekt met aarde om de wederopstanding te vergemakkelijken. De vrouwen zijn traditioneel niet aanwezig bij de begrafenis. De invulling van het begrafenisritueel is afhankelijk van de religieuze stroming en lokale culturele invloeden.
Periode van rouw
De dood van de naaste wordt gezien als de wil van Allah. Men mag hier een beperkte periode om rouwen. De rouwperiode duurt traditioneel slechts drie dagen waarin men samen bidt en eet. De gemeenschap is de naaste familie tot steun. Door culturele invloeden van buitenaf wordt tegenwoordig een rouwperiode van veertig dagen gehanteerd. Op de 40ste dag wordt deze periode van rouw afgesloten met een herdenkingsbijeenkomst. Deze vindt meestal plaats in het huis van de overledene. Na de begrafenis wordt het graf met regelmaat bezocht.
Islamitische uitvaartverzekering
Het is voor een moslim erg belangrijk om de overledene te kunnen begraven volgens de religieuze voorschriften. Een uitvaartverzekering kan een Islamitische begrafenis volledig financieren. U kiest dan bij voorkeur voor een kapitaal uitvaartverzekering met een passende waarde. Wanneer de overledene in het geboorteland begraven wenst te worden, zijn daar extra kosten aan verbonden. Het is belangrijk deze kosten mee te nemen bij de bepaling van het verzekeringsbedrag.